اختلالات خوردن

اختلال خوردن چیست؟

اختلالات خوردن، بیماری های جدی در ارتباط با رفتارهای غذایی افراد می باشند. در واقع ریشه در ابعاد روانی فرد داشته و باعث بروز رفتارها و عادت های غذایی ناسالم و غیر عادی در خوردن فرد می شوند و متعاقبا بر کیفیت زندگی فرد تاثیرات منفی می گذارند. غالبا در این نوع اختلالات، تمرکز بسیاری بر وزن و بدن وجود دارد و این امر به طور قابل توجهی بر توانایی بدن در دریافت مواد غذایی تاثیر می گذارد. علاوه بر این، اختلالات خوردن می توانند به  قلب، دستگاه گوارش، استخوان ها و دندان ها و دهان نیز آسیب برساند و زمینه لازم برای ایجاد سایر بیماری ها را فراهم سازند.

کسب مشاوره

جهت ارتباط با کارشناسان ما می توانید در 24 ساعت شبانه روز از طریق دکمه واتس اپ به ما پیام دهید. کارشناسان ما در اولین فرصت با شما تماس میگیرند.

همچنین میتوانید در ساعات مشخص شده از طریق تماس تلفنی اقدام کنید یا فرم دریافت مشاوره را تکمیل کنید.

علائم و نشانگان اختلال خوردن

علائم با توجه، به نوع اختلالات متفاوت می باشند. شایع ترین اختلالات خوردن شامل بی اشتهایی عصبی، پرخوری عصبی، اختلال پرخوری و اختلال اجتناب از غذا می باشند.

اختلال بی اشتهایی عصبی

بی اشتهایی عصبی (آنورکسیا) به عنوان نوعی اختلال در غذا خوردن افراد مطرح می شود که عمدتا با از دست دادن وزن، مشکل در حفظ وزن و ترس بسیار  از افزایش وزن تشخیص داده می شود. افراد مبتلا به این اختلال عمدتا در مصرف غذای روزانه و تعداد کالری های دریافتی، محدودیت ایجاد می کنند. مصرف مواد غذایی به قدری در این افراد کم می باشد که اغلب قادر به حفظ عملکردهای اساسی بدن نیستند و این امر می تواند عوارض جدی در سلامتی و حتی مرگ را برای آن ها به دنبال داشته باشد. اختلال آنورکسیا در جنسیت ها، سنین، نژادها، قومیت ها و وضعیت اقتصادی اجتماعی مختلفی رخ دهد و احتمال بازگشت آن بسیار زیاد می باشد.

بیماری پراشتهایی عصبی ( بلومیا)

بیماری پراشتهایی عصبی( بلومیا)که عموما پرخوری عصبی نامیده می شود، یک اختلال جدی و تهدید کننده زندگی است. هنگامی که افراد به این اختلال مبتلا هستند، به طور مکرر دوره هایی از پرخوری و پاکسازی را تجربه می کنند.  به طوری که افراد ممکن است احساسی از عدم کنترل بر غذا خوردن داشته باشند. در طول این دوره‌ها، افراد معمولاً حجم زیادی از غذا را در مدت زمان کوتاهی می‌خورند و ممکن است به دلیل احساس گناه و ترس از افزایش وزن ناشی از پرخوری رفتارهای جبرانی چون استفراغ ، ورزش های سنگین  یا استفاده از ملین‌ها داشته باشند. 

اختلال پرخوری

افراد مبتلا به این اختلال، بیش از حد پرخوری می کنند و احساسی از عدم کنترل بر غذای مصرفی روزانه خود دارند. در این حالت ممکن است، این افراد سریعتر یا بیشتر از نیاز مصرفی خود غذا بخورند و به طوری که حتی پس از سیر شدن، به رفتارهای پرخوری ادامه دهند. اگرچه در اختلال پرخوری، احساسی از شرمندگی و گناه وجود ندارد ولی لزوما منجر به رفتارهای جبرانی چون ورزش بیش از حد یا استفاده از ملین ها برای کاهش کاالری های مصرفی نمی شود. این قبیل پرخوری ها حداقل هفته ای یکبار رخ می دهند و می توانند منجر افزایش وزن و چاقی شوند.

اختلال نشخوار فکری

اختلال نشخوار فکری عبارت است از بازگرداندن مداوم غذا به دهان پس از مصرف آن، هرچند این بیماری عمدتا به دلیل مشکلاتی چون بی اشتهایی، پرخوری عصبی یا سایر اختلالت خوردن رخ نمی دهند. در این اختلال غذای مصرف شده  بدون احساسی از حالت تهوع یا تهوع به داخل دهان بازگردانده می‌شود و این برگشت غذا ممکن است به صورت عمدی اتفاق نیفتد. گاهی اوقات غذای برگشت داده شده دوباره جویده، بلعیده یا تف می شود. فرد ممکن است در صورت تف کردن غذا به بیرون یا کاهش مصرف مواد غذایی دچار سوءتغذیه شود. همچنین بروز اختلال نشخوار فکری در برخی از دوران ها از جمله دوران نوزادی یا در افرادی که دارای ناتوانی ذهنی هستند شایع تر می باشد.

اختلال اجتناب از غذا

مشخصه این اختلال، تامین نشدن حداقل نیازهای غذایی روزانه افراد،  به دلیل عدم علاقه به غذا خوردن می باشد. این افراد غالبا از غذاهای خاصی  با به دلیل رنگ، بافت، بو یا طعم اجتناب می کنند یا این که نگران عواقب غذا خوردن خود، مانند ترس از خفگی هستند. همچنین ممکن است به دلیل ترس از افزایش وزن از غذا خوردن اجتناب کنند. این اختلال می تواند منجر به کاهش وزن قابل توجه یا عدم افزایش وزن در دوران کودکی و همچنین کمبودهای تغذیه ای شود و مشکلات جدی سلامتی را در پی داشته باشد.

زمان مراجعه به پزشک

اختلالات غذایی غالبا می توانند کیفیت زندگی فرد را تحت الشعاع قرار داده و ممکن است فرد به تنهایی قادر به حل مشکل خود نباشد. بسیاری از افراد مبتلا به این قبیل اختلالات،  ممکن است نیاز به درمان را حس نکنند. اگر نگران یکی از افراد نزدیک خانواده هستید، از او بخواهید که با یک پزشک در خصوص مشکل خود صحبت کند.

برخی از علائم مرتبط با اختلالات خوردن شامل:

  • حذف وعده های غذایی یا بهانه برای غذا خوردن
  • تمایل بیش از اندازه به رژیم گیاهخواری
  • اصرار بیش از حد بر رژیم غذایی سالم
  • ترجیح به خوردن وعده غذای خود به جای غذای معمول خانواده
  • کناره گیری از فعالیت های عادی اجتماعی
  • نگرانی از چاق شدن و صحبت در خصوص کاهش وزن به طور مکرر
  • وسواس چک کردن خود در آینه
  • مصرف بیش از اندازه شیرینی و غذاهای پر چرب
  • استفاده از مکمل های غذایی، مسهل ها یا محصولات گیاهی برای کاهش وزن
  • ورزش بیش از حد
  • از دست دادن مینای دندان به دلیل استفراغ مداوم
  • ابراز شرم یا گناه در مورد پرخوری یا سایر اختلالات رفتاری
  • غذا خوردن به صورت مخفیانه
  • اگر نگران این هستید که فردی از نزدیکان شما به اختلالات غذایی مبتلا می باشد، به پزشک مراجعه کنید.

علل ابتلا (سبب شناسی):

علت دقیق اختلالات خوردن ناشناخته است. برخی از علل، شامل موارد زیر می باشند:

ژنتیک و زیست شناسی:  

برخی از افراد ممکن است ژن هایی داشته باشند که خطر ابتلا به اختلالات غذایی را در آنها افزایش می دهد. عوامل بیولوژیکی، مواردی مانند تغییراتی در مواد شیمیایی مغز را در بر می گیرد.

 سلامت روانی و عاطفی:

افراد مبتلا به اختلالات خوردن ممکن است مشکلات روانی و عاطفی داشته باشند که این امر خود تشدید کننده اختلالات است. آنها همچنین ممکن است عزت نفس پایین، کمال گرایی، رفتارهای  تکانشی و روابط آشفته داشته باشند.

عوامل خطر

دختران و زنان جوان بیشتر از سایر گروه ها در معرض خطر پرخوری عصبی قرار دارند. سایر عوامل خطر در ارتباط با اختلالات خوردن به شرح زیر می باشند:  

پیشینه خانوادگی

  • والدین یا خواهر وبرادرمبتلا به اختلالات خوردن
  • سابقه اختلال اضطراب، افسردگی یا اختلال وسواس فکری-اجباری

رژیم گرفتن و گرسنگی

  • داشتن رژیم غذایی
  •  گرسنگی بر مغز تأثیر می گذارد و بر تغییرات خلقی، اضطراب و کاهش اشتها تأثیر می گذارد.

فشارهای ناشی از مشکلات زندگی روزمره

از دست دادن شغل، رفتن به دانشگاه، جابجایی و هرگونه تغییر که استرس هایی را برای فرد ایجاد کند،  می توانند خطر ابتلا به اختلالات خوردن را افزایش دهد.

عوارض ناشی از اختلالات خوردن

  • مشکلات جدی برای سلامتی فرد
  • افسردگی و اضطراب
  • افکار یا اقدام به خودکشی
  • مشکلات اجتماعی
  • اختلالات مصرف مواد
  • مشکلات مربوط به محیط کار و مدرسه
  • مرگ