اختلال پانیک چیست؟
اختلال هراس یا حمله پانیک (panic attack) ترس ناگهانی شدیدی است که بدون هیچ علل ظاهری یا خطر واقعی در فرد ایجاد می شود و واکنش های فیزیکی شدیدی در فرد به دنبال دارد. حملات هراس می توانند بسیار ترسناک باشد. هنگامی که حملات هراسی رخ می دهد، شما ممکن است احساسی مثل از دست دادن کنترل، حمله قلبی یا حتی مرگ داشته باشید. بسیاری از مردم ممکن است در طول زندگی خود تنها یک یا دو حمله پانیک را تجربه کنند و ممکن است با پایان یافتن موقعیت استرس زا، خود بخود برطرف شوند.
اما اگر حملات پانیک مکرر و غیرمنتظره داشته اید و دوره های طولانی را در ترس دائمی از حمله دیگر سپری کرده اید، ممکن است وضعیتی به نام اختلال پانیک داشته باشید. اگرچه اینگونه حمله ها در بیشتر موارد مشکلی برای زندگی افراد به وجود نمیاورند ولی می توانند بسیار ناراحت کننده و ترسناک باشند. به طوری که باعث کاهش کیفیت زندگی فرد می شوند. درمان برای این افراد می تواند مفید باشد و از اثرات ناشی از آن بکاهد.
کسب مشاوره
جهت ارتباط با کارشناسان ما می توانید در 24 ساعت شبانه روز از طریق دکمه واتس اپ به ما پیام دهید. کارشناسان ما در اولین فرصت با شما تماس میگیرند.
همچنین میتوانید در ساعات مشخص شده از طریق تماس تلفنی اقدام کنید یا فرم دریافت مشاوره را تکمیل کنید.
علائم و نشانگان اختلال پانیک
حملات پانیک معمولاً بدون هیچگونه علائم اولیه و ناگهانی خود را نشان می دهند. ممکن است هر زمانی رخ دهند. وقتی در حال رانندگی با ماشین هستید، در مرکز خرید، در حال خواب یا در وسط یک جلسه کاری. این شکل از حمله های هراسی می توانند گاها یا به طور مکرر خود را نشان دهند. همچنین تغییرات زیادی دارند، اما علائم معمولا در طی چند دقیقه به نقطه اوج خود برسند. به طوری که فرد احساس خستگی و فرسودگی داشته باشد.
برخی علائم شایع در حملات پانیک:
- احساس خطر قریب الوقوع یا مرگ
- ترس از دست دادن کنترل
- ضربان قلب شدید و تپنده
- تعریق
- لرز یا لرزش
- تنگی نفس یا گرفتگی در گلو
- لرزش اندام
- گرگرفتگی
- حالت تهوع
- گرفتگی شکم
- درد قفسه سینه
- سردرد
- سرگیجه، سبکی سر یا غش
- بی حسی یا گزگز
- احساس عدم واقعیت یا جدایی
یکی از بدترین چیزها در مورد حملات پانیک، ترس شدید از این است که حمله دیگری را تجربه کنید. گاهی ممکن است به قدری از این حملات بترسید که از موقعیت های خاصی اجتناب کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد:
اگر احساسی شبیه به حمله های هراس دارید، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. این حمله ها، اگرچه به شدت ناراحت کننده هستند غالب موارد خطرناک نیستند. هرچند توجه به این نکته ضروری است که بدون درمان کنترل آنها دشوار بوده و می توانند زمینه لازم برای سایر مشکلات روانی فراهم آورند. حمله پانیک همچنین می تواند شبیه علائم سایر مشکلات سلامتی مانند حمله قلبی باشد، بنابراین اگر مطمئن نیستید که چه چیزی باعث علائم شما می شود، حتما به پزشک مراجعه کنید.
علل اختلال پانیک
عوامل احتمالی در ایجاد حملات هراس:
- ژنتیک
- استرس
- خلق و خوهای حساس نسبت به استرس یا احساس منفی
- تغییرات در عملکرد بخش هایی از مغز
ظهور حملات ممکن است در ابتدا بدون هیچ دلیلی خاصی و ناگهانی بوده، سپس با گذشت زمان، در موقعیت های خاصی ایجاد شوند.
برخی شواهد نشان می‌دهند که واکنش های طبیعی بدن افراد در برابر حملات پانیک تاثیرگذار می باشد. به عنوان مثال، یک حیوان وحشی به شما را تعقیب کند، بدن شما به طور غریزی واکنش نشان می دهد. ضربان قلب و تنفس شما تسریع می یابد. بسیاری از واکنش های مشابه در حمله پانیک رخ می دهد. اما معلوم نیست که چرا این حملات رخ می دهند، وقتی هیچ خطر آشکاری وجود ندارد.
علل ابتلا (سبب شناسی):
محققان به بررسی علل زمینه‌ای لکنت زبان ادامه می‌دهند، که ممکن است عوامل متعددی در آن دخیل باشند. دلایل احتمالیِ لکنت زبان به قرار زیراند:
- ناهنجاری هایی در کنترل حرکتی گفتار. مانند اختلال در زمان‌بندی و هماهنگی حسی – حرکتی ممکن است در لکنت زبان تاثیرگذار باشد.
- ژنتیک. لکنت زبان معمولا در خانواده‌ها دیده می‌شود، که به نظر می‌رسد می‌تواند ناشی از ناهنجاری‌های ژنتیکی (ارثی) باشد.
- سکته مغزی، آسیب مغزی تروماتیک، یا سایر اختلالات مغزی، می‌تواند باعث کندی گفتار، مکث یا تولید صداهای تکراری شود (لکنت نورولوژیک).
- پریشانی هیجانی. روانی در کلام می‌تواند حتی در مواقعی که فرد دچار پریشانی هیجانی، نگرانی، اضطراب، یا تحت فشار باشد، دچار اختلال شود؛ حتی اگر فرد قبلا لکنت زبان نداشته باشد. این شرایط می‌تواند فرد دارای لکنت زبان را بیشتر از سایرین در بیان روانِ کلمات دچار مشکل کند.
مشکلات گفتاری‌ای که پس از وقوعِ ضربه‌ای روحی روانی (تروما) رخ می‌دهد، اختلالی غیرمعمول است که مانند لکنت زبان رشدی که در بالا به آن اشاره شد، نیست و درمانی از نوع دیگر می‌طلبد.
عوامل خطر (ریسک):
شروع علائم اختلال هراس عمدتا در اواخر سنین نوجوانی یا اوایل بزرگسالی بوده و گروه زنان را بیشتر از مردان درگیر می کند.
علل تاثیر گزار بر افزایش حملات وحشت زدگی:
سابقه خانوادگی حملات پانیک
- استرس شدید به عنوان مثال مرگ یا بیماری یکی از افراد نزدیک خانواده
- رویداد های آسیب زای افراد شامل تصادف جدی یا تجاوز جنسی
- تغییرات عمده در زندگی افراد مواردی چون طلاق یا تولد فرزندان
- سیگار کشیدن یا مصرف بیش از حد کافئین
- سابقه آزار جسمی یا جنسی در دوران کودکی
عوارض
در صورت درمان نشدن این قبیل از حملات، می‌توانند تقریباً هر بخش از زندگی فرد تحت تاثیر قرار گرفته، به طوری که ممکن است فرد اهر لحظه از زندگی انتظار ایین حملات وحشت زدگی را داشته و لذتی از زندگی نبرد.
عوارض ناشی از حملات هراسی یا مرتبط با آن شامل:
- ایجاد فوبیای خاص شامل مواردی چون ترس از رانندگی یا ترک خانه
- مراقبت های پزشکی مداوم برای مشکلات سلامتی
- دوری از موقعیت های اجتماعی
- مشکلات در محل کار یا مدرسه
- اختلالات اضطرابی، افسردگی و سایر اختلالات روانی
- افزایش خطر خودکشی یا افکار خودکشی
- سوء مصرف الکل یا مواد مخدر
برای برخی افراد، اختلال هراس ممکن است شامل آگورافوبیا باشد – اجتناب از مکان‌ها یا موقعیت‌هایی که باعث اضطراب شما می‌شوند، زیرا فرد ترس از دچار شدن به این حملات را دارد بدون این که قادر به فرار یا کمک از دیگران باشد.
پیشگیری از اختلال پانیک
نکته: هیچ راه مطمئنی برای جلوگیری از حملات پانیک یا اختلال پانیک وجود ندارد. با این حال، این توصیه ها ممکن است کمک کننده باشد:
- درمان حملات پانیک در اسرع وقت جهت پیشگیری از بدتر شدن بیماری
- ادامه برنامه درمانی جهت پیشگیری از بازگشت یا تشدید علائم حملات هراس
- داشتن فعالیت بدنی منظم